Download dit artikel als PDF 05 februari 2018

Aandeelhouders kunnen geen stemming afdwingen op de aandeelhoudersvergadering

Aandeelhouders van een N.V. hebben een agenderingsrecht. Dit houdt in dat zij onderwerpen op de agenda mogen zetten waarover de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) vervolgens kan besluiten. De vraag is wat de reikwijdte van dit agenderingsrecht is? Hebben aandeelhouders bijvoorbeeld ook het recht om aanbevelingen of moties over aangelegenheden die toebehoren aan het bestuur als agendapunt te verzoeken? In een recente conclusie van de advocaat-generaal (A-G), waarin hij de Hoge Raad adviseert omtrent de beantwoording van deze vragen, wordt dit nader uitgelegd.

Het uitgangspunt is dat aandeelhouders alleen een agenderingsrecht hebben met betrekking tot onderwerpen waarover de AvA bevoegd is om over te besluiten. Bijvoorbeeld over benoeming of ontslag van bestuurders of commissarissen. In de zaak die heeft geleid tot de conclusie van de A-G ging het om de vraag of aandeelhouders een aanbeveling tot onmiddellijke beëindiging van een beschermingsconstructie mochten agenderen.

Agenderingspunt aankleden als aanbeveling of motie
Het handhaven van beschermingsconstructies is onderdeel van de strategie van een vennootschap en daar gaat het bestuur over, niet de AvA. Uit de conclusie van de A-G volgt dat de AvA een besluit tot beëindiging daarvan derhalve niet als agendapunt mag afdwingen. Afgevraagd kan worden of de AvA het dan wel als aanbeveling of motie kan agenderen als een manier om het standpunt van de AvA hierover te peilen.

Het antwoord op die vraag is dat het voor aandeelhouders wél mogelijk is om dit onderwerp op de agenda te plaatsen, maar dat een stemming daarover niet kan worden afgedwongen door de AvA. Het maakt niet uit dat het agendapunt wordt ingekleed als een aanbeveling of motie (lees: een peiling van standpunten). Het bestuur gaat namelijk over de strategie van de vennootschap en kan niet worden gehouden om het onderwerp op de agenda te zetten. Variaties, zoals een bespreekpunt of raadpleging van de AvA, lijken ook niet te kunnen worden afgedwongen. De conclusie van de A-G luidt dus dat het niet mogelijk is, tenzij het bestuur dit vrijwillig toestaat.

Beroep op Aandeelhoudersrichtlijn
Ook een beroep op de herziene EU-aandeelhoudersrichtlijn kan niet tot een onbeperkt agenderingsrecht leiden, aldus de A-G. Er kunnen op grond van deze richtlijn wel onderwerpen op de agenda worden geplaatst, maar een stemming over de onderwerpen waarover de AvA niet bevoegd is, kan niet worden afgedwongen.

Conclusie
De A-G houdt, net als de rechtbank en het hof, strak de hand aan de wettelijke bevoegdheidsverdeling tussen het bestuur en de AvA. Het bestuur wordt niet verplicht geacht om verzochte agendapunten of moties aan te nemen waarover alleen het bestuur bevoegd is, zoals beëindiging van beschermingsconstructies. De AvA kan het bestuursbeleid op die manier dus niet beïnvloeden. Slotsom: aandeelhouders kunnen een stemming over strategische onderwerpen niet afdwingen, ook niet als standpuntbepaling of aanbeveling.

De Hoge Raad heeft zich nog niet uitgelaten over deze zaak en het is nog onbekend wanneer hij uitspraak doet. Het is dus afwachten of de Hoge Raad de conclusie van de A-G (deels) zal volgen.

Indien u meer wilt weten over deze blog, kunt u contact opnemen met Anna Kitslaar of met één van onze specialisten Onderneming & Vennootschap.

Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).