De plannen van de Duitse minister van landbouw om vleesaanduidingen voor vegetarische producten te verbieden, zijn op niets uitgelopen. Deze plannen kregen ook in Nederland aandacht, waarop vervolgens het onderwerp ook in de Tweede Kamer aan de orde kwam. Een en ander zou mogelijk misleidend kunnen zijn voor de consumenten en ‘geen juiste weergave van de werkelijkheid’ betreffen. Minister Schippers van Volksgezondheid liet echter weten dat ze een dergelijk verbod niet nodig vindt, zolang de verpakkingen maar duidelijk maken dat het product geen vlees bevat. Krijgen we te maken met een vegetarische schnitzel-gate?
Juridische achtergrond
Bij vlees- en visvervangers gelden geen specifieke regels ten aanzien van de aanduiding en de samenstelling. Misleiding is hierbij de maat. In het Teekanne arrest overweegt het Hof dat bij de beoordeling of een etiket voor de consument misleidend kan zijn, uit moet worden gegaan van “de vermoedelijke verwachting ten aanzien van de etikettering die een normaal geïnformeerde en redelijk omzichtig en oplettende gemiddelde consument heeft ten aanzien van de oorsprong, de herkomst en de hoedanigheid van het levensmiddel, aangezien het er in wezen om gaat de consument niet te misleiden en hem er niet toe te brengen ten onrechte te doen geloven dat het product een andere oorsprong, herkomst of hoedanigheid heeft dan in werkelijkheid het geval is”.
In het arrest overweegt het Hof ook dat niet alleen de ingrediëntenlijst maar ook de rest van de verpakking (waaronder dus ook de etikettering, de beschrijving of een grafische voorstelling van een ingrediënt) meeweegt bij de beoordeling of de indruk kan wekken dat een levensmiddel een bepaald ingrediënt bevat, die het in werkelijkheid niet bevat.
Vlees noch vis
Wanneer voor vleesloze producten termen en aanduidingen worden gebruikt die ook gebruikelijk zijn voor vlees-houdende producten (zoals o.a. “kip”, “burger” en “schnitzel”), dan hoeft dat niet per definitie misleidend en/of onduidelijk te zijn. Het moet aan de hand van heldere aanduidingen duidelijk zijn dat het product geen vlees bevat en dat er andere grondstoffen worden gebruikt.
Als een product “vegetarische schnitzel” heet, dan begrijpt de gemiddelde consument door het gebruik van deze aanduiding(en) reeds dat hij geen schnitzel van vlees koopt. Wel is van belang dat de fabrikant niet bijvoorbeeld door andere aanduidingen en/of afbeeldingen suggereert dat het product wel vlees zou bevatten. Immers, door de jurisprudentie ingevolge Teekanne kan een productnaam sneller als misleidend wordt aangemerkt.
Niet doen alsof
De fabrikant moet dus bij deze pseudo-vleesproducten niet doen alsof het echt vlees is. Het is het kabinet overigens niet bekend dat consumenten problemen ervaren met de huidige gebruikte productnamen bij vegetarische (vleesloze) producten.
Indien u meer wilt weten over dit onderwerp kunt u contact opnemen met één van onze advocaten die in ons brancheteam food zitten.
Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).
