Op 30 januari jl. heeft de hoogste Europese rechter (het HvJ EU) bepaald dat detailhandel een dienst is in de zin van de Dienstenrichtlijn. Dit betekent dat de bepalingen uit de Dienstenrichtlijn voortaan van toepassing zijn op detailhandelsactiviteiten. Dit heeft nogal wat gevolgen, bijvoorbeeld voor de manier waarop de consument geïnformeerd moet worden over de gehanteerde algemene voorwaarden.
Vanaf eind 2009 gelden op grond van de Europese Dienstenrichtlijn bijzondere regels voor dienstverrichters. Deze regels moeten bijdragen aan een vrije en concurrerende interne dienstenmarkt. De dienstenrichtlijn is van toepassing op diensten van dienstverrichters die in een EU-lidstaat zijn gevestigd, tenzij zij uitdrukkelijk zijn uitgesloten. Onder “dienst” wordt verstaan “elke economische activiteit, anders dan in loondienst, die gewoonlijk tegen vergoeding geschiedt, zoals bedoeld in artikel 50 van het EG-verdrag”. Inmiddels is duidelijk dat hieronder een breed scala aan activiteiten valt, bijvoorbeeld: juridisch en fiscaal adviseurs, architecten, accountants, ambachtslieden, horecabedrijven, makelaars en reisbureaus. Maar in sommige branches bleef lange tijd onzekerheid bestaan.
In de zaak die bij het HvJ EU voorlag, ging het om een onderneming in de detailhandel in schoenen en kleding. De vervaardiging van goederen is geen dienstenactiviteit, maar hoe zit het met de (detail-)handel in goederen? Het HvJ EU is resoluut. Ook deze activiteit valt onder het begrip “dienst”. Dit geldt volgens het HvJ EU ook als geen sprake is van grensoverschrijdende aspecten en de activiteiten dus volledig binnen één lidstaat spelen.
Gevolgen voor het contractenrecht
De uitspraak van het HvJ EU betekent dat de bepalingen uit de Dienstenrichtlijn van toepassing zijn op detailhandelsactiviteiten. Dat heeft onder meer de volgende consequenties:
Informatieplicht algemene voorwaarden
Gebruikers van algemene voorwaarden zijn verplicht om hun wederpartij op de hoogte te stellen van die algemene voorwaarden. Normaal gesproken moeten daarvoor de algemene voorwaarden aan de wederpartij ter hand worden gesteld. Het initiatief ligt bij de gebruiker. Voor dienstverrichters bestaan echter meer en eenvoudigere manieren om aan hun informatieplicht te voldoen. Zij kunnen bijvoorbeeld de algemene voorwaarden beschikbaar hebben op de plaats waar de overeenkomst wordt gesloten of de dienst wordt verricht. Ook kunnen dienstverrichters ervoor kiezen om de algemene voorwaarden op een meegedeeld webadres beschikbaar te stellen. Daarmee gaat voor detailhandels dus een lichter regime gelden.
Overige informatieverplichtingen
De uitspraak van het HvJ EU heeft ook een keerzijde. Op dienstverrichters - en dus nu ook op detailhandels - rust de plicht om afnemers bepaalde belangrijke informatie te verschaffen. Het gaat onder meer om zijn contactgegevens, de belangrijkste kenmerken van de dienst, de prijs van de dienst (als deze vooraf is vastgesteld), het bestaan van een vrijwillige garantie en informatie over verzekeringen of waarborgen. Ook moet bepaalde informatie worden verstrekt wanneer de afnemer daarom vraagt. Al deze informatie moet 'correct, helder, ondubbelzinnig' en tijdig worden verstrekt. Dus voordat een overeenkomst wordt gesloten of, als er geen schriftelijke overeenkomst is, voordat de dienst wordt verricht.
Menig onderneming in de detailhandel zal verrast zijn door de kwalificatie “dienst” en onbekend zijn met de consequenties van deze kwalificatie. Laat u daarover dus goed informeren!
Indien u naar aanleiding van deze blog vragen heeft, dan kunt u contact opnemen met Dineke van Dal of één van onze andere specialisten van de sectie Aansprakelijkheid en Procespraktijk.
Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (Lees onze disclaimer).
