IE (deel 11) Bedrijfsgeheimen
Deze blog is onderdeel van onze IE-blogreeks. Lees de andere blogs hier.
Specialistische kennis (knowhow) kan van groot belang zijn voor alle soorten ondernemingen, van startups tot multinationals. Komt de knowhow op straat te liggen, dan heeft dat invloed op de concurrentiepositie in de markt. Denk bijvoorbeeld aan de productieprocessen van de chipmachines van ASML, maar ook aan de receptuur van Coca-Cola. Deze ondernemingen zouden een stuk minder winst boeken als concurrenten over dezelfde knowhow zouden beschikken. Daarom wordt knowhow onder bepaalde voorwaarden beschermd.
Bescherming van bedrijfsgeheimen
Knowhow is een verzamelterm voor alle specialistische kennis op een bepaald vakgebied of in een bepaalde branche. Denk onder meer aan:
- concepten;
- recepten;
- onderzoeksresultaten;
- strategieën;
- software;
- werkprocessen;
- contracten.
De Wet bescherming bedrijfsgeheimen beschermt de knowhow als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
1. de kennis is niet algemeen bekend;
2. de kennis bezit handelswaarde omdat het geheim is; en
3. de houder (natuurlijk persoon of onderneming) heeft redelijke maatregelen genomen om de informatie geheim te houden.
Voor het beschermen van knowhow is er geen formele handeling nodig. Het enkele feit dat de knowhow voldoet aan de bovengenoemde voorwaarden is voldoende voor het verkrijgen van bescherming op grond van de Wet bescherming bedrijfsgeheimen. De knowhow kwalificeert dan juridisch als ‘bedrijfsgeheim’.
Houder van bedrijfsgeheimen
Zowel een natuurlijk persoon als een bedrijf kan houder zijn van bedrijfsgeheimen. Voorwaarde is dat de houder de bedrijfsgeheimen rechtmatig bezit en deze dus niet zonder toestemming van de rechtmatige houder heeft verkregen. Heeft men de bedrijfsgeheimen zelf vergaard (onafhankelijke ontdekking), bijvoorbeeld door onderzoek te doen, dan is hij eveneens rechtmatig houder van de bedrijfsgeheimen en hoeft er dus geen toestemming te worden verkregen. Dezelfde bedrijfsgeheimen kunnen dus door diverse personen of ondernemingen rechtmatig worden gehouden, zonder dat ze dit van elkaar weten of elkaar daar toestemming voor hebben gegeven. Echter, hoe meer personen of ondernemingen bepaalde bedrijfsgeheimen houden, hoe groter de kans dat het algemeen bekende informatie wordt en dus niet meer kwalificeert als bedrijfsgeheim.
Geen recht van intellectuele eigendom
Bedrijfsgeheimen kunnen nauw verbonden zijn met technische uitvindingen die worden beschermd door het octrooirecht. Een bedrijfsgeheim is echter geen recht van intellectuele eigendom, zoals het octrooirecht, merkenrecht en auteursrecht dat wel zijn.
Handhaving
De rechtmatige houder van bedrijfsgeheimen kan optreden tegen derden die zonder zijn toestemming de bedrijfsgeheimen hebben verkregen, gebruiken of openbaar maken. Dergelijke handelingen zijn onrechtmatig tegenover de rechtmatige houder. Heeft de houder als gevolg daarvan schade geleden, dan kan hij de derde aansprakelijk stellen en schadevergoeding eisen. Hij zal deze schade in dat geval wel moeten aantonen. Het schenden van bedrijfsgeheimen is ook strafrechtelijk gesanctioneerd.
Heeft de derde de bedrijfsgeheimen verkregen als gevolg van een onafhankelijke ontdekking, dan is er natuurlijk geen sprake van onrechtmatig handelen tegenover de rechtmatige houder. De derde is dan zelf rechtmatig houder van de kennis.
Praktische tips
Lekken bedrijfsgeheimen uit, dan kan de impact daarvan groot zijn. Hoewel de houder van bedrijfsgeheimen schadevergoeding kan vorderen, is voorkomen beter dan genezen. Daarom delen wij hieronder enkele tips voor het beschermen van bedrijfsgeheimen.
- Zorg voor fysieke en/of digitale beveiliging;
- Beperk de toegang tot een kleine groep medewerkers;
- Creëer bewustzijn onder de medewerkers die over de knowhow beschikken;
- Laat medewerkers en externe partijen die de knowhow verkrijgen (als onderdeel van de (arbeids)overeenkomst) een geheimhoudingsverklaring tekenen, gesanctioneerd met een boete;
- Ga je samenwerken met een externe partij? Maak in de samenwerkingsovereenkomst dan afspraken over de manier waarop de knowhow wordt gedeeld, de fysieke en/of digitale maatregelen die de samenwerkende onderneming moet nemen en eventuele (financiële) sancties bij het bewust of onbewust lekken van de knowhow.
Wil je advies over het opstellen van een geheimhoudingsverklaring of het aangaan van een samenwerking waarbij knowhow wordt gedeeld, neem dan contact op met onze specialisten.
Juridisch advies is altijd maatwerk. Deze blog bevat algemene informatie. Hoewel het artikel met veel aandacht en zorgvuldigheid is geschreven, is het verstandig om in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in te winnen. (Lees onze disclaimer).
