WHOA

De WHOA maakt mogelijk dat een schuldenaar zijn te hoge schuldenlast kan herstructureren door middel van een onderhands akkoord met zijn schuldeisers en aandeelhouders. Vereist is dat in beginsel sprake is van een in de kern levensvatbare onderneming, maar dat aannemelijk is dat de schuldenaar door de te hoge schuldenlast met het betalen van zijn schulden niet zal kunnen voortgaan. Schuldeisers en aandeelhouders die niet willen meewerken aan dit akkoord, kunnen met behulp van de WHOA door een rechter gebonden worden. Ook banken en andere zekerheidsgerechtigden kunnen in het akkoord worden meegenomen.

Onder de WHOA kan zowel de schuldenaar als de schuldeiser het initiatief nemen om een akkoord tot stand te brengen. De schuldenaar kan in beginsel zelf een akkoordvoorstel aan schuldeiser en aandeelhouders voorleggen. De inhoud van het akkoord is vrij. Het is geen vereiste dat het akkoord wordt aangeboden aan alle schuldeisers en aandeelhouders. Indien de schuldeiser het initiatief tot het tot stand brengen van een akkoord neemt, benoemt de rechtbank een herstructureringsdeskundige, die een akkoordaanbod kan opstellen en het akkoordtraject in gang kan zetten.

De schuldeisers en aandeelhouders mogen stemmen over het akkoordaanbod. De stemming vindt plaats in klassen: schuldeisers en aandeelhouders met een vergelijkbare positie worden ingedeeld in dezelfde klassen. Als tenminste een klasse heeft voorgestemd, kan het akkoord ter goedkeuring aan de rechtbank worden voorgelegd, mits aan strenge vereisten is voldaan. Als de rechter het akkoord goedkeurt (homologeert), dan is het akkoord verbindend voor alle schuldeisers en aandeelhouders die gerechtigd waren over het akkoord te stemmen. Er staat geen hoger beroep open tegen deze beslissing van de rechtbank, waardoor het dus belangrijk is dat het verzoek bij de rechtbank goed is voorbereid.

Overeenkomsten

Met de WHOA is het ook mogelijk om toekomstige verplichtingen uit lopende overeenkomsten (bijvoorbeeld huurovereenkomsten) te herstructureren. De schuldenaar kan de contractspartij daartoe een voorstel doen. Wordt dit voorstel niet geaccepteerd, dan heeft de schuldenaar het recht om de overeenkomst op te zeggen. De schuldenaar zal dan wel de schade die de contractspartij hierdoor lijdt moeten vergoeden, zij het dat deze schade (deels) kan worden meegenomen in het akkoord. Arbeidsovereenkomsten vallen buiten de werking van de WHOA. Voor een reorganisatie van het personeel blijft een schuldenaar aangewezen op het ontslagrecht.

De rechter

De rol van de rechter is beperkt. Het idee achter de WHOA is dat de mogelijkheid van het afdwingen van het akkoord bij de rechter, ertoe leidt dat er meer akkoorden tot stand zullen komen in het minnelijke traject (zonder rechter). Lukt dat niet, dan kunnen geschilpunten worden voorgelegd aan de rechter. Zo kan snel duidelijkheid ontstaan over de kans van slagen van het aangeboden akkoord. Eventueel kunnen nog wijzigingen worden aangebracht. De WHOA biedt ook de mogelijkheid om tussentijds vragen voor te leggen aan de rechter in de vorm van een aspectenverzoek, om zo tussentijds duidelijkheid te krijgen over bijvoorbeeld een discussie die wordt gevoerd tussen de schuldenaar en schuldeiser. Daarnaast kan de rechter een afkoelingsperiode afkondigen jegens de schuldeisers, zodat er geen verhaalsmaatregelen (zoals beslag) getroffen kunnen worden. Ook kan een faillissementsaanvraag die na aanbieding van het akkoord is ingediend, door de rechter worden geschorst. De rechter kan daarnaast ook een observator benoemen die toezicht houdt tijdens het akkoordtraject. De belangrijkste taak van de rechter is uiteraard de (al dan niet) goedkeuring van het akkoord.

Twee varianten: reorganisatieakkoord en liquidatieakkoord

Waarschijnlijk zal de WHOA vooral worden toegepast als middel om de onderneming te herstructureren en deze na de sanering in dezelfde juridische entiteit te kunnen voortzetten. De WHOA kan echter ook worden ingezet, indien het doel niet voortzetting van de onderneming is, maar staking van de activiteiten zonder dat er een faillissement aan te pas komt.